2026 Yılında Basit Usul Kapsamından Çıkarılan Esnaflar Hangileri? Gerçek Usule Tabi Olan İşletmeler Ne Yapmalı

2026 Yılında Basit Usul Kapsamından Çıkarılan Esnaflar Hangileri? Gerçek Usule Tabi Olan İşletmeler Ne Yapmalı

                Belli kıstaslara göre faaliyet yürüten küçük ölçekli esnaf ve işletmelerin, vergilendirme süreçlerinde kolaylık sağlayan basit usulde vergilendirme sistemi, kanunla belirlenen belirli koşullara göre, büyükşehirlerde sonlandırılıyor. 09.09.2025 tarihinde resmi gazetede yayınlanan kanuna göre; büyükşehir sınırlarında faaliyet yürüten bazı esnaflar, 01.01.2026 tarihinden itibaren gerçek usul vergilendirme sistemine tabi olacaktır.

               Kanunda yapılan bu değişiklik, büyükşehir sınırları içerisinde faaliyet yürüten ve basit usul vergilendirme sistemine tabi olan pek çok esnaf, sanatlar ve işletmeyi doğrudan etkilemektedir.

Kimler Gerçek Usulde Vergilendirme Sistemine Geçecek? Kimler Basit Usul Kapsamından Çıkacak?

               Resmi gazetede yayınlanan tebliğe göre; Büyükşehir statüsünde olan şehirlerde ( büyükşehirlerin, nüfusu 30.000 ‘i geçmeyen ilçeleri hariç) faaliyetlerini sürdüren ve aşağıda belirtilen işleri yapan işletmeler, 01.01.2026 tarihinden itibaren Gerçek Usulde Vergilendirme Sistemine geçecektir.

Her türlü emtianın alım ve satımını yapan esnaflar (Bakkal, kuyumcu, elektronikçi, hırdavatçı vb.)

İmalat faaliyetleri ile uğraşanlar (Mobilya, ayakkabı, demir, çanta, tekstil vb.)

İnşaat, tamirat ve tadilat işleriyle uğraşanlar (Tesisatçı, elektrikçi, müteahhit, fayansçı, boyacı, sıvacı vb.)

Motorlu taşıt tamiri ve bakım hizmetleri (Oto tamirci, oto elektrikçi, göçük düzeltmeci, kaportacı, egzozcu vb.)

Lokanta, kafe, fast food ve benzeri yeme ve içme işletmeleri

Eğlence ve istirahat hizmetleri sunan işletmeler (Kahvehane, kıraathane, çay bahçesi, bar, gece kulübü vb.)

Şehir içi yolcu taşımacılığı işleriyle uğraşanlar (Taksi, dolmuş, minibüs v.b.)

               Bu tür faaliyetlerde bulunan esnaflar 2026 yıl başından itibaren gerçek usulde vergilendirme sistemine tabi olacaklar. Gerçek usulde vergilendirme kapsamında, bir mali müşavir muhasebeci aracılığı ile her ay vergi beyannamesi vermeleri gerekecek, ve tüm yasal yükümlülükleri yerine getirmeleri zorunlu olacak.

2026 ‘da Basit Usul Neden Kaldırılıyor?

               Resmi gazetede yayınlanan tebliğ sonrası, yayınlanan haberler ve duyurularda, basit usulün tamamen kaldırılacağı yönünde bir algı oluştuğu görülmektedir. Basit usul vergilendirme sistemi 2026 yılında tamamen kaldırılmıyor. Belli kıstaslar dahilinde, büyükşehirlerde kapsamı daraltılıyor. Büyükşehir statüsünde olmayan illerde eskisi gibi devam ediyor. Büyükşehir statüsüne sahip illere bağlı olan ve nüfusu 30.000 ‘in altında olan ilçelerde de eskisi gibi devam ediyor.

               Basit usul vergilendirme sistmeninde kapsam daraltılmasının hedefleri arasında, verginin tabana yayılması, vergide adaletin sağlanması ve kayıt dışılığın azaltılması gibi hedefler yer almaktadır.

Berber Ve Kuaförler 2026 Yılında Gerçek Usul Vergilendirmeye ’mi Tabi Olacaklar?

                Berber ve kuaför faaliyetleri düzenleme dışında tutulmuştur. Bunun anlamı, berber ve kuaför faaliyetleriyle uğraşanlar, eskisi gibi basit usul vergilendirme sistemiyle devam edecektir. Büyükşehir sınırları içerisinde olsa dahi, basit usul kıstasları dahilinde olanlar, gerçek usul vergilendirme sistemine geçmeleri zorunda değildir.

Taksi Ve Dolmuşlar 2026 Yılında Gerçek Usul Vergilendirme yemi Tabi Olacaklar? 

                Büyükşehir statüsüne bağlı illerde, büyükşehirlere bağlı ve nüfusu 30.000 ‘in altında olan ilçeler hariç olmak üzere,  taksi,dolmuş, minibüsler ve otobüsle şehir içi yolcu taşımacılığı yapanlar, basit usul kapsamından çıkarılmıştır. Kapsamdan çıkarılanlar, 01.01.2026 tarihinden itibaren gerçek usul vergilendirme sistemine tabi olacaklardır.

Lokanta, Fast-food ve Cafeler 2026 Yılında Gerçek Usul Vergilendirmeye ’mi Tabi Olacaklar?

               Büyükşehir statüsüne bağlı illerde, büyükşehirlere bağlı ve nüfusu 30.000 ‘in altında olan ilçeler hariç olmak üzere, lokanta, cafe, fast food gibi işletmeler basit usul kapsamından çıkarılmıştır. Kapsamdan çıkarılanlar, 01.01.2026 tarihinden itibaren gerçek usul vergilendirme sistemine tabi olacaklardır.

Basit Usul Kapsamından Çıkan Esnaflar Ne Yapmalı? Gerçek Usulde Vergilendirilecek İşletmeler Ne Yapmalı?

               1-   Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM);  Gerçek usulde vergilendirmeye tabi esnaflardan biriyseniz, öncelikle bir SMMM ile görüşmelisiniz. Muhasebe ve vergi hizmetleri için anlaşma yapmalısınız.

               Gerçek usul vergilendirme sisteminde, şirketinizin her ay, defter kayıt işlemleri yapılacak, vergi beyannameleri hazırlanacak ve beyan edilecektir. Vergi beyannamelerinin hazırlanması ve gönderilmesinde, SMMM ‘ler yetkilidir. Başka bir ifade ile, SMMM olmadan vergi beyannameleri gönderilememektedir. Vergi beyannamelerinin her ay beyan edilmesi yasal bir yükümlülüktür. Vergi beyannamelerinin gönderilmemesi durumunda ise, gönderilmeyen her ay için, vergi daireleri mali ceza düzenlemektedir.

               Diğer taraftan, deneyimli ve dinamik bir SMMM, işinizin tüm muhasebe ve vergisel süreçlerini takip edecek, yasal yükümlülükleri yerine getirecek, vergi teşvikleri ve indirimlerinden faydalanmanızı sağlayacak, mali konularda rehberlik edecek ve işinizi korumaya yönelik tavsiyeler sunacaktır. 

               2- Gerçek Usulde Vergilendirme Mükellefiyetinin Tesisi; Bu işlem SMMM’ler tarafından yapılmaktadır.  Çalıştığınız SMMM, yıllık gelir vergisi, aylık KDV, aylık veya üç aylık stopaj mükellefiyetizin açılış işlemlerini yapacaktır.

               3- Defterlerin Tasdik Edilmesi; Faaliyetiniz kapsamında, tasdike zorunlu defterlerin, en geç 31.12.2025 ‘e kadar tasdik ettirilmesi gereklidir.

               4- İşletmenizin faaliyetlerine göre, e-fatura, e-arşiv fatura, e-irsaliye, elektronik imza, ÖKC (ödeme kaydedici cihaz) işlemleri için ön hazırlıklar yapılmalıdır.  

Saygılarımızla

SMMM Ersan Eryılmaz

NOT: Bu makale, yasal düzenlemelerinin duyurulmasına yönelik genel bir yorum içermektedir. Yasal yükümlülükler üzerine yapılabilecek açıklama veya öneriler, önemli görülen alanlara dikkat çekmeye yönelik olup, bilgilendirme amacıyla yayınlanmıştır. Yasal düzenlemeler karşısında, her faaliyetin kendine has özellikleri birlikte değerlendirilmeli, doğuracağı yükümlülükler için bir uzmana başvurulmalıdır. Uygulamada kanunlar ve mali mevzuatla belirlenen esaslara göre işlem yapılması esastır. Tarafımızdan, ticari faaliyetleriniz özelinde, ilave danışmanlık alınmadan, sadece makalemizdeki bilgiler esas alınarak yapılacak işlemler sonucunda, oluşabilecek zarar ve yaptırımlardan müşavirliğimiz veya yazar sorumlu değildir.